
خبرگزاری آریا -اظهارات اخیر «اسرائیل کاتز»، وزیر دفاع رژیم صهیونیستی، نه صرفاً یک موضعگیری نظامی بلکه بیانیهای راهبردی برای بازتعریف نظم ژئوپلیتیکی خاورمیانه است. او با لحنی آشکار و تهدیدآمیز اعلام میکند که «خاورمیانه جدید آغاز شده» و اسرائیل آماده است تا با هر بازیگری که در مسیرش قرار گیرد، فارغ از اندازه و قدرت، برخورد کند. این مواضع، در کنار حمله مستقیم به قطر و تهدید به نابودی کامل غزه، نشاندهنده عبور اسرائیل از سیاستهای بازدارنده به سمت راهبردهای تهاجمی و پیشدستانه است.
اسرائیل و پروژه «خاورمیانه جدید»
از منظر تلآویو، خاورمیانه جدید یعنی منطقهای که در آن هیچ قدرتی—اعم از دولتی یا غیردولتی—حق مقاومت در برابر اسرائیل را ندارد. تهدید مستقیم علیه حزبالله، انصارالله یمن، و حتی دولتهایی مانند قطر، نشان میدهد که اسرائیل در حال ترسیم نقشهای جدید از موازنه قدرت است؛ نقشهای که در آن، تنها بازیگران همسو با واشنگتن و تلآویو مجاز به بقا هستند.
این راهبرد، بهوضوح با حمایت آمریکا و سکوت اروپا همراه شده و به اسرائیل اجازه داده تا از مرزهای سنتی درگیری عبور کند و وارد فاز «تنبیه منطقهای» شود. حمله به دوحه، که پیشتر نقش میانجی در پرونده فلسطین داشت، نقطه عطفی در این مسیر بود.
ایران؛ بازیگر هدفمند در برابر نظم تهاجمی
از منظر جمهوری اسلامی ایران، این تحولات نهتنها تهدیدی علیه محور مقاومت بلکه تهدیدی علیه اصل استقلال منطقهای است. ایران که همواره بر لزوم مقابله با تجاوزگری اسرائیل تأکید داشته، اکنون با واقعیتی مواجه است که مواضعش را بیش از هر زمان دیگری اثبات میکند: اسرائیل نهتنها تهدیدی برای فلسطین، بلکه تهدیدی برای کل جهان اسلام است.
در این شرایط، ایران باید از موضع صرفاً واکنشی خارج شود و به سمت طراحی یک راهبرد ژئوپلیتیکی فعال حرکت کند. این راهبرد میتواند شامل موارد زیر باشد:
تقویت دیپلماسی منطقهای با محوریت مقابله با تجاوزگری اسرائیل
ایجاد ائتلافهای امنیتی و اقتصادی مستقل از ساختارهای غربمحور
افزایش هماهنگی با بازیگران غیردولتی مقاومت در لبنان، یمن و عراق
استفاده از ابزارهای نرمافزاری و رسانهای برای افشای سیاستهای اسرائیل در مجامع بینالمللی
نقد راهبرد اسرائیل از منظر منافع منطقهای
از دیدگاه ژئوپلیتیکی، راهبرد اسرائیل در بلندمدت با تناقضهای بنیادین مواجه است. تهدید به نابودی کامل غزه و حمله به کشورهای مستقل مانند قطر، نهتنها مشروعیت بینالمللی اسرائیل را تضعیف میکند، بلکه زمینهساز همگرایی کشورهای عربی و اسلامی علیه آن خواهد شد. تجربه تاریخی نشان داده که تجاوزات فرامرزی، اگرچه در کوتاهمدت ممکن است دستاورد نظامی داشته باشند، اما در بلندمدت موجب انزوای راهبردی و افزایش هزینههای امنیتی میشوند.
برای ایران، این وضعیت فرصتی است برای بازتعریف نقش خود بهعنوان محور ثبات منطقهای. برخلاف تصویرسازی اسرائیل، ایران نهتنها تهدید نیست، بلکه میتواند با ارائه مدلهای همکاری منطقهای، به مقابله با بیثباتسازی خاورمیانه کمک کند.
در پایان شایان گفتن است که خاورمیانه جدیدی که اسرائیل از آن سخن میگوید، در واقع پروژهای برای حذف مقاومت، تضعیف استقلال منطقهای و تثبیت هژمونی تلآویو است. اما این پروژه، با واکنشهای منطقهای و بینالمللی مواجه خواهد شد. ایران، بهعنوان بازیگری ژئوپلیتیکی با ظرفیتهای گسترده، باید با هوشمندی، انسجام و ابتکار، در برابر این نظم تهاجمی ایستادگی کند و نقش خود را در شکلدهی به آینده منطقه تثبیت نماید.