
خبرگزاری آریا - معاون وزیر امور خارجه و رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بینالملل وزارت امور خارجه گفت: روابط ایران و چین، روابطی مبتنی بر انتخاب است، نه از روی اجبار؛ روابطی که تمامی منافع طبیعی دو کشور، ضرورت شکلگیری رابطهای چندلایه و درهمتنیده را ایجاب میکند.
«سعید خطیبزاده» معاون وزیر امور خارجه و رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بینالملل وزارت امور خارجه روز شنبه (22 آذرماه) در افتتاحیه سومین مجمع اندیشکدههای ایران و چین گفت: در آستانه پنجاهوپنجمین سالگرد آغاز روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین، بار دیگر همراه با همکاران ایرانی و چینی، مسیری جدید را آغاز میکنیم. مهمانان گرامی، سومین همایش ایران و چین در شرایطی برگزار میشود که روابط دوجانبه دو کشور و محیط پیرامونی آنها تحت تأثیر جدی قرار گرفته و با شرایط جدیدی روبهرو شده است. جهان در حال سازمانبندی مجدد است و هیچکدام از ما نمیدانیم این روند به کدام سمت خواهد رفت؛ اما آنچه در میان این همه تحریم و فشار از تداوم آن اطمینان داریم، یک اصل است و آن اصل، دوستی ایران و چین است.
وی ادامه داد: فارغ از آنچه در نظام بینالملل رخ میدهد و مستقل از آنکه ایالات متحده نظام بینالملل را با چه چالشهایی مواجه میکند، روابط ایران و چین، روابطی اصیل، ماندگار، تمدنی و تاریخی است. این شرایط ویژه، اندیشمندان و نخبگان دو کشور را واداشته است با رویکردی نوین و عملگرایانه، و با هدف تسهیل برنامهریزیهای کوتاهمدت روابط دوجانبه بهگونهای سازگار با برنامههای بلندمدت دو کشور، تلاشهای خود را متمرکز کنند.
خطیب زاده با اشاره به اینکه در فاصله میان برگزاری همایش دوم تا امروز، رهبران عالی دو کشور اراده خود را برای پیشبرد روابط دوجانبه در محیطی کاملاً شکننده و بیثبات به نمایش گذاشتهاند؛ گفت: محیطی شکننده و بیثبات که نتیجه اقدامات برهمزننده نظم و ثبات جهانی و منطقهای از سوی قدرتهای هژمونیطلب است؛ قدرتهایی که نظم جهانی مبتنی بر حق و قانون را به نظمی مبتنی بر زور منتقل کردهاند. ایران و چین، بهعنوان دو کشوری که به چارچوبهای حقوق بینالملل بهمثابه چارچوبهای واقعی شکلدهنده نظم بینالمللی میاندیشند، تلاش کردهاند روابط دو کشور را در این محیط شکننده به بهترین وجه ممکن پیش ببرند و نمایشی از اراده و ظرفیت موجود میان دو پایتخت ارائه دهند.
وی افزود: در همین فاصله، رؤسای جمهور دو کشور با استفاده از فرصتهایی نظیر نشست سازمان همکاری شانگهای، ابتکارات ویژه خود را برای ایفای نقش مؤثر در شکلدهی مناسب به نظام نوین بینالمللی و قرار دادن آن در مسیر تأمین حداکثری منافع تمامی ملتهای جهان ارائه کردند و نشان دادند که روابط دو کشور نه در تقابل با روابط سایر کشورها، بلکه تکمیلکننده نظمی نوین است؛ نظمی که متأسفانه برخی در پی برهم زدن آینده جهانی آن هستند. ابتکارات رؤسای جمهور دو کشور اشتراکات فراوانی دارد؛ نکتهای که برای اندیشهورزان متصل به حاکمیت و مستقل در دو کشور، وظیفهای دوچندان تعریف میکند تا راههای همافزایی دو کشور در عرصه بینالملل را شناسایی کرده و با تسهیل تدوین برنامههای اجرایی روابط دوجانبه در شرایط نوین، امکان کاهش هزینههای تحقق این ابتکارات را فراهم آورند.
معاون وزیر امور خارجه ادامه داد: سومین همایش اندیشکده ایران و چین در شرایطی برگزار میشود که برنامه هفتم توسعه ایران و برنامه پانزدهم توسعه چین، رویکردهایی را ارائه کردهاند که میتوان بر مبنای آنها چارچوبهای نوینی برای شکلدهی و تنظیم روابط خارجی هر دو کشور تعریف کرد؛ رویکردهایی که با تمرکز بر اشتراکات آنها میتوان به برنامههای عملیاتی، اجرایی و زمانبندیشده دست یافت؛ برنامههایی که در سطح عملیاتی، تحقق کمهزینهتر و پربازدهتر چشماندازها و اهداف کلان رهبران دو کشور برای آینده جهان و مناطق پیرامونی را از مسیر روابط دوجانبه ایران و چین ممکن میسازد.
خطیب زاده افزود: جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین پس از موافقت رهبران دو کشور برای ارتقای سطح روابط دوجانبه به سطح مشارکت جامع راهبردی در سال 1394، در روزهای ابتدایی سال 1400 سند همکاری راهبردی خود را مبتنی بر این سطح نوین از رابطه به امضا رساندند و از دیماه همان سال، این سند را بهصورت عملی وارد فرایند اجرایی کردند. این سند امروز، علیرغم تغییر دولتها در ایران، همچنان بهعنوان سند پایه روابط دوجانبه مورد استناد قرار میگیرد. در جریان برنامههای امروز و فردا، اندیشهورزان دو کشور در جلساتی بسته، چگونگی حرکت بهسوی تحقق اهداف مندرج در این سند را با در نظر گرفتن تغییرات محیط پیرامونی، الزامات ناشی از ابتکارات رؤسای جمهور دو کشور و اقتضائات دقیق و قطعی برنامههای پنجساله توسعه ایران و برنامههای توسعه چین، واکاوی، بررسی و راهکار ارائه خواهند کرد.
رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بینالملل وزارت امور خارجه با تاکید بر اینکه روابط دوجانبه، در عین اتکا به منابع سنتی و افزایش کارآمدی و بهرهوری آنها، نیازمند موتورهای جدیدی برای شتاببخشی به توسعه روابط در مسیر مشارکت جامع راهبردی است، گفت: توجه جدیتر به توسعه همکاریهای فناورانه، بهویژه در حوزه فناوریهای نوین، تقویت همکاریهای چندجانبه میان ایران و چین و کشورهایی که قادر به تعریف منافع مشترک با دو کشور هستند، همکاریهای گستردهتر در کریدورهای توسعهای، تقویت همکاریها در حوزه گردشگری بهعنوان نماد روابط مردم با مردم، و همکاری در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر و صنایع پاک بهعنوان شاخص حرکت دو کشور بهسوی اقتصاد پایدار و سبز، از جمله مهمترین موضوعاتی است که ابعاد مختلف آن بر اساس برنامهریزیهای انجامشده، در نشست امسال مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
وی خاطر نشان کرد: نشست امسال با بهرهگیری از همکاری نهادهای تصمیمساز و اندیشکدههایی که در حاکمیت مسئولیتهای مختلفی در حوزه روابط با چین دارند برگزار میشود و وزارت امور خارجه، بهعنوان محور سازوکار عالی روابط ایران و چین، فضای لازم را برای تبادل نظر مستقیم در قالب این مجمع اندیشکدهای فراهم آورده است روابط ایران و چین، روابطی مبتنی بر انتخاب است، نه از روی اجبار؛ روابطی که تمامی منافع طبیعی دو کشور، ضرورت شکلگیری رابطهای چندلایه و درهمتنیده را ایجاب میکند. ایران و چین، بهعنوان دو پایه مهم جنوب جهانی، بیتردید مسیر مهمی را برای پیشبرد منافع عالیه و مشترک دو کشور و دو ملت بزرگ و دوست در پیش دارند که انشاءالله با همگرایی بیشتر، با سرعت افزونتری طی خواهد شد.
ایران و چین در حوزه های سیاسی، امنیتی، دیپلماتیک و اقتصادی نیازمند گفتوگوهای مفصلتر هستند
سعید خطیبزاده، معاون وزیر امور خارجه و رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بینالملل وزارت امور خارجه پس از پایان مراسم افتتاحیه سومین مجمع اندیشکدههای ایران و چین در جمع خبرنگاران گفت: سه ماه پس از دیدار رئیسجمهور محترم جمهوری اسلامی ایران و رئیسجمهور چین، و همچنین مشارکت در اجلاس سازمان همکاری شانگهای، مقدمات این گفتوگوها را فراهم کردیم؛ چرا که این گفتوگوها در میان تصمیمسازان دو کشور و کسانی که سیاستها را تدوین میکنند، بسیار ضروری است. در ابعاد سیاسی، امنیتی، دیپلماتیک و اقتصادی، همچنین در حوزه توسعه فناوریهای نوین و تبادل نظر درباره ابعاد مختلف توسعه، نیازمند گفتوگوهای مفصلتر در فضایی صریح و صمیمانه بودیم.
وی ادامه داد: بر همین اساس، در قالب جلسات بسته، دو روز کارگاههای مختلف و نشستهای موازی پیشبینی شده است تا درباره تمامی این ابعاد گفتوگو صورت گیرد. روابط ایران و چین در سطح و کیفیت جدیدی در حال شکلگیری است. نظام بینالملل در حال تغییرات جدی است و جنوب جهانی با هجمههای گسترده نظام یکجانبهگرای ایالات متحده مواجه شده است؛ از اینرو، در ابعاد مختلف این رابطه تمدنی و این رابطه اصیل، لازم است هم مداقه صورت گیرد و هم ابعاد آن با نگاهی نوین بازتعریف شود. این نشست و این دو روز گفتوگو در همین چارچوب برگزار میشود.
معاون وزیر امور خارجه در ادامه ابراز امیدواری کرد که این گفتوگوها بتواند نقشه راهی در حوزههای اجرایی میان دو کشور فراهم کند تا تصمیمگیران بتوانند با سهولت بیشتری در این حوزهها به تصمیمات اجرایی دست یابند.
خطیبزاده در پاسخ به این سوال که حضور دستگاههای اجرایی و تخصصی نیز از وجوه تمایز این دوره است، در این رابطه توضیح بفرمایید، گفت: در این خصوص باید گفت وزارت امور خارجه، بهعنوان محور سازوکار عالی که در نهاد ریاستجمهوری و زیر نظر معاون محترم اول رئیسجمهور شکل گرفته است، این دوره را بهگونهای تدوین کرده که تمامی دستگاههای داخلی مرتبط، اعم از دستگاههای حاکمیتی و حتی نهادهای مستقل، بهصورت مستقیم حضور داشته باشند. هر یک از نشستها و پنلها با همکاری وزارت امور خارجه و دستگاههای ذیربط، از جمله نهاد ریاستجمهوری، مرکز پژوهشهای مجلس، سازمان سرمایهگذاری، وزارت امور اقتصادی و دارایی، بخشهای مرتبط با حوزه انرژی و سایر بخشهای ضروری برگزار خواهد شد و تلاش شده است جامعیتی در گفتوگوها میان دستگاههای مختلف ایجاد شود. از حیث برنامهریزی، بهنظر میرسد این اقدام یک حرکت رو به جلو و گامی جدید باشد. هیئت چینی نیز با هدفگذاری مشخص انتخاب شده است و بر همین اساس، امیدواریم گفتوگوها در جلسات مختلف بهخوبی پیش برود.
، سومین دوره «مجمع گفتگوهای ایران و چین» به ابتکار مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه، امروز و فردا 22 و 23 آذر 1404 در محل این مرکز در تهران برگزار خواهد شد. این رویداد مهمترین چارچوب گفتوگوی نخبگانی میان مراکز پژوهشی، اندیشکدهها و کارشناسان دو کشور در آستانه پنجاهوپنجمین سال روابط رسمی ایران و چین است که از سه سال قبل به ابتکار مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی آغاز شده و بهعنوان یک برنامه ثابت در تقویم روابط دوجانبه تثبیت شده است. در این مجمع گفتگوها، مجموعهای از پنلها و کارگاههای تخصصی با حضور مقامات، دانشگاهیان و پژوهشگران برجسته ایرانی و چینی برگزار میشود. محورهای اصلی مجمع پیشرو شامل همافزایی ابتکارات جهانی روسای جمهور دو کشور، بررسی روندهای ژئوپلیتیکی غرب آسیا، ظرفیتهای جدید همکاری اقتصادی و فناورانه، انرژی، سرمایهگذاری، امنیت غذایی و اتصالپذیری کریدورها است.