خبرگزاری آریا- رییس ژئوتکنیک مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با بیان اینکه فرونشست در ایران به یکی از جدیترین مخاطرات سرزمینی تبدیل شده است، گفت: بیشترین مناطق درگیر فرونشست در تهران و پیرامون آن ، چهارمحل اصلی داخل شهر، نسیمشهر، دشت ملارد، شهریار و محدوده میان تهران و کرج است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی آریا، سید طاها طباطبایی عقدا، طی نشست خبری با اشاره به روند رو به رشد فرونشست در کشور اظهار کرد: بسیاری از کشورهایی که از نظر جغرافیایی در عرضهای مشابه ایران قرار دارندچه در نیمکره شمالی و چه جنوبی با پدیده فرونشست مواجهاند و ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. وی گفت: در پنجاه سال گذشته توسعه شتابان و استفاده بیش از حد از منابع آب زیرزمینی سبب شده حدود 250 دشت کشور دچار فرونشست شوند.
وی افزود: در این مناطق حدود 28 درصد چاههای کشور قرار دارد و برخی نقاط بیش از 10 سانتیمتر نشست سالانه را تجربه میکنند. اکنون 117 هزار حلقه چاه برداشت آب در این دشتها فعال است و برداشت بیرویه باعث میشود شدت فرونشست هر سال بیشتر شود.
طباطبایی با اشاره به گستره جغرافیایی این پدیده گفت: حدود پنج درصد از مساحت کشور معادل بیش از 90 هزار کیلومتر مربع درگیر فرونشست است و بیش از 200 شهر، یعنی 15 درصد شهرهای ایران، کمابیش از این پدیده تأثیر میپذیرند. وی تأکید کرد: البته وقوع فرونشست لزوماً به معنای آسیب به ساختمان یا راه نیست، اما در مناطقی که اختلاف نشست وجود دارد، مخاطرات جدی ایجاد میشود.
وی با بیان این که مرکز تحقیقات از سال 1376 تاکنون طرحهای تحقیقاتی گستردهای درباره فرونشست اجرا کرده است توضیح داد: پیشنویس دستورالعمل ساخت ساختمان در مناطق دارای نشست تهیه شده و طی یکی دو ماه آینده نهایی خواهد شد. همچنین دستورالعمل ایمنسازی فروریزش زمین با همکاری سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران تدوین شده و دستورالعمل شناسایی و پیشگیری فروریزش نیز تکمیل شده است.
وی ادامه داد: گزارشهای تحقیقاتی متعددی در این حوزه انجام شده و پروژههای جدیدی نیز برای شریانهای حیاتی و بناهای تاریخی در دست تعریف است که پس از تأمین منابع اجرایی خواهد شد.
طباطبایی در پاسخ به پرسشی درباره نرخ فرونشست در مناطق مختلف کشور توضیح داد:تعیین یک نرخ ثابت علمی نیست، زیرا فرونشست پدیدهای متغیر است و با میزان برداشت آب ارتباط مستقیم دارد. بهعنوان مثال، پس از سال 1398 نرخ فرونشست در سال 1399 کاهش یافت، اما با تشدید خشکسالی دوباره افزایش پیدا کرد.
او اظهار داشت: ما از حداقل یک سانتیمتر بهعنوان آستانه فرونشست یاد میکنیم و در برخی مناطق مانند کرمان، نشست سالانه تا 40 سانتیمتر هم ثبت شده است.
رییس ژئوتکنیک مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به وضعیت تهران گفت: در سالهای اخیر بهدلیل تنش آبی و برداشت بیرویه از چاههای داخل محدوده شهری، نرخ فرونشست در برخی نقاط تهران از 16 سانتیمتر به بیش از 31 سانتیمتر در سال رسیده است. این نشستها عمدتاً در مجاورت چاههای برداشت آب رخ داده و تهدیدی جدی برای پایداری تهران محسوب میشود.
او بیشترین مناطق درگیر فرونشست در تهران و پیرامون آن را چهارمحل اصلی داخل شهر، نسیمشهر، دشت ملارد، شهریار و محدوده میان تهران و کرج عنوان کرد و هشدار داد : این مناطق در سالهای اخیر بیشترین نرخ نشست را تجربه کردهاند.